Gümrük ve Ticaret Bakanlığından alınan bir yazıda Liman Hizmet Tarifesinin Belirlenmesi konulu ve 2014/29 sayılı Genelgenin 05.12.2014 tarihinde yürürlüğe girdiği belirtilmektedir. Genel olarak, liman işletmecilerinin gümrük kontrolleri sırasında sağladığı hizmetlerin kamu gücünü istismar edecek şekilde ayrı bir gelir kalemine dönüşmesini engellemek amacıyla bu hizmetler için azami hizmet bedellerini belirleyen bir genelge yayınlanmış olup genelge örneği ilişikte sunulmaktadır.
Bakanlığımıza intikal eden muhtelif başvurularda, liman işletici kuruluşlarının gümrük kontrolü
sırasında transfer, yükleme/boşaltma gibi hizmetlerden dolayı mükelleflerden yüksek hizmet
bedelleri tahsil ettikleri ve bu hizmet bedellerinin farklı limanlarda farklı tarifelere tabi olduğu,
hatta aynı liman içerisinde dahi fiyat farklılaştırması uygulanarak aynı hizmet için farklı
mükelleften farklı bedel tahsil edilebildiği hususları şikayete konu edilmektedir.
Bilindiği üzere, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun lO/A maddesi uyarınca gümrük idaresi, gümrük
mevzuatı ve diğer mevzuatın doğru uygulanmasını sağlamak için beyanın, taşıma araçlarının, bagaj
ve yolcu araçlarının kontrolünü yerine getirmekle yükümlüdür. Dolayısıyla gümrüklü sahada
gerçekleştirilen eşyanın muayene ve tespiti gibi işlemler, gümrük işlemlerinin ayrılmaz bir parçası
olarak yerine getirilmektedir.
Liman işletici kuruluşlarının liman sahalarında gerçekleştirdikleri taşıma, boşaltma vb. hizmetlerin
önemli bir bölümü gümrük idaresinin bu sahalarda gümrük mevzuatı uyarınca gerçekleştirdiği
denetim ve gözetim hizmetinden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla, gümrük idaresine kanunla
verilmiş görevlerin yerine getirilmesi bağlamında gerçekleştirilen gümrük kontrolleri sırasında
işletmeler için ayrı bir gelir kaynağı doğmaması veya söz konusu zorunlu hizmetler karşılığında
tahsil edilen ücretlerin kamu gücünü istismar edici nitelikte olmaması gerekmektedir.
Diğer taraftan, Gümrük Yönetmeliğinin “Gümrük gözetimi ve kontrolü kapsamında işletmelerin
yükümlülükleri” başlıklı 72/Ş maddesinin üçüncü fıkrasında, muayene ve kontrol edilecek eşyadan
alınacak azami bedellere ilişkin usul ve esasların Bakanlığımızca belirlenebileceği hüküm altına
alınmıştır.
Bu kapsamda;
1 – Limanlarda eşyanın gümrük kontrolü aşamasında işletici kuruluşlar tarafından verilecek
hizmetlere ilişkin tahsil edilecek azami ücretler aşağıdaki tabloda yer almaktadır;
ve
1 – Konteyner tam tespit ve muayene
işlemleri |
| Konteynerin muayene sahasına
r———————–+——————–1
getirilmesi, X-ray taramasına sevki ve
X-ray taraması, açılması, indirilmesi,
boşaltılması, geri yüklenmesi, geri
taşınması dahil)
|
2- Konteynerin X-ray taramasına sevk
edilmeksizin tam tespit ve muayenesi |
| Konteynerin muayene sahasına r———————–+——————–1
getirilmesi, açılması, indirilmesi;
boşaltılması, geri yüklenmesi, geri
taşınması dahili
|
3- Konteyner açılmaksızın X-Ray
taramasının yapılması
(Konteynerin X-Ray taramasına sevki ve
X-Ray taraması, indirilmesi,
bindirilmesi, geri taşınması dahil
|
Konteyner açılmaksızın yapılan diğer
tespit işlemleri.
(Konteynerin muayene sahasına
getirilmesi, geri taşınması dahili
|
2- Muayene ve tespit işlemlerinin araçlar için (TIR, kamyon) yapıldığı hallerde 40′lık konteynerler
için uygulanan azami ücretler esas alınır. |
3- İşbu Genelge hükümlerine uyulmaması halinde her bir işlem bazında 4458 sayılı Gümrük
Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrası hükümleri uygulanır.